Van gitaar tot knuffeldier

In mei 2016 ontvingen wij een alarm-bericht:

In de Alentejo, een provincie boven de Algarve, liepen ongeveer 25 ezels en muildieren in een al heel droge vallei. Met de zomer op komst zouden deze dieren uitdrogen en verhongeren als er niet snel ingegrepen zou worden. Hoewel eigenlijk al te klein ‘be-stald’ besloten we twee van deze dieren op te gaan halen. Deze actie werd begeleid door onze “Vet” en een medewerker van de Donkey Sanctuary.

Twee ezeltjes werden uit de kudde gehaald. Zij waren voor ons bestemd. Eenmaal thuis voelden we pas hoe magertjes deze dieren waren. Borstelen was er niet bij. Ook omdat ze nog nooit een borstel gezien hadden (wortels trouwens ook niet) maar vooral omdat elk type borstel te hard leek voor het velletje over hun ribbenkastjes. Een gast van ons vergeleek het borstelen met gitaar spelen…..Zo prikten die ribbetjes bijna door hun velletje.

In recente publicaties wordt de oude theorie over de piramide van Maslow op sommige punten in twijfel getrokken. Volgens deze theorie zijn er bepaalde basisbehoeften waaraan voldaan moet zijn alvorens een verdere ontwikkeling mogelijk is. De eerste levensbehoefte is eten, lucht en water. De tweede is veiligheid en zekerheid.  En daarna komt pas het sociale contact met de daarbij horende vriendschap. De vierde: erkenning en zelfrespect. Of dieren daar ooit aan toe komen weet ik niet.

De magere ezeltjes konden na een paar dagen afzondering aan de kudde voorgesteld worden. Meestal zijn nieuwkomers een beetje timide. Maken zich een beetje ondergeschikt aan de dieren in de bestaande kudde. Onze  ‘gitaartjes’ deden dat anders. Zij maakten zich heel snel met hun dunne lijfjes heer en meester over onze “Bistro” zoals we onze nieuwe voerplek hebben genoemd. Hun hele gewicht gooiden ze in de strijd om anderen weg te jagen van een volle voerbak. Met wisselende tolerantie lieten de andere ezels zich dit welgevallen. Wij zijn gauw de stallen en voerplekken gaan aanpassen. De magere lijfjes veranderden. Groeien gingen ze: de één in de hoogte, de ander duidelijk in de breedte. 

Dieren verwelkomen in een bestaande kudde zorgt altijd voor gedoe omdat elk dier zijn plek kent in de rangorde en ook zijn favoriete plaats heeft in de stal of aan de voertafel. De oudere, zwakkere ezels hadden even wat meer aandacht en bescherming van ons nodig maar na verloop van tijd hervond iedereen weer zijn plek. Kudde weer in balans.

Anders dan anders deze keer was ook dat we nu te maken hadden met ezels die geen ervaring hadden in contact hebben met mensen. Hun grootste ervaring was vooral honger en dorst. Dit vroeg om een andere benadering dan de ezels die bij ons kwamen wonen met een geschiedenis van mishandeling. Dus géén contact met mensen is beslist anders dan een gewelddadig contact. We namen ons voor hen de tijd te geven.

Ondanks dat voornemen betrapte ik me enkele maanden later toch op een gevoel dat ik niet ken als het over ezels gaat. Ik merkte dat ik mijn oren open zette als ik hoorde dat iemand op zoek was naar ezels. Dat ik dan dacht om die ‘gitaartjes’ door te plaatsen naar en ander huis: leuk voor iedereen meende ik dan maar vooral voor mijzelf. Als coach met ezels is het dan wel een vereiste jezelf de vraag te stellen waar dat gevoel vandaan komt. Een beetje introspectie kan geen kwaad. Eerlijkheid gebood me onder ogen te zien dat ik niet echt of eigenlijk, echt niet, contact kon maken met hen.

In januari waren zij ruim een half jaar bij ons. Bijna begon ik actief te zoeken naar een ander adres voor hen. Beetje tegen beter weten in want inmiddels bleek er één zwanger te zijn: Anouk hebben we haar genoemd omdat ze ook heel mooi kan balken, bijna alsof ze een liedje zingt. En de ander bleef een beetje zieligjes, met een te klein hoofdje vergeleken met de rest van haar groeiende lijfje. Toch ook wel heel aandoenlijk. Teddy werd haar naam.

Feit bleef dat ik geen oprecht gevoel van verbinding met hun kon hebben. Dit was een erkenning maar geen herkenning want alle ezels die bij ons wonen raken ieder op hun eigen manier een sweet spot bij mij. Als dagelijks verzorger is dat nodig omdat je veel voor hun over moet hebben, dag en nacht voor ze klaar moet staan. Hard werk en hartenwerk is het.

Maar, geduld hebben loont! Ook geleerd van ezels.

Toen kregen we visite. Van echte ezelvrienden uit Nederland. Zij waren in de Algarve op vakantie en kwamen elke dag even op bezoek voor wat quality-time bij de ezels: wortels uitdelen, borstelen, tuttelen, wandelen, kiekjes maken.

En toen stond ik erbij en keek ernaar: Teddy transformeerde zich plotseling tot knuffeldier. Ik smolt helemaal bij die aanblik! Het was geen vluchtig moment. Ik kon nog best naar binnen rennen om mijn camera te halen. Om deze prachtige momenten vast te kunnen leggen. Om nog eens terug te kijken. Maar dat laatste hoeft niet want dit zie ik nu dagelijks.

Natuurlijk ben ik dat fijne bezoek dankbaar! En ben ik blij dat ik de verbinding gezien heb en nu zelf ook voel. En hier kom ik op het punt te ‘bewijzen’ dat de piramide van Maslow toch nog opgaat en dat ook dieren deze volgen. Blijkbaar vielen er door het ontvangen van dit lieve bezoek en hen toelaten in de kudde, een paar kwartjes op hun plek. Teddy en Anouk hadden inmiddels geen honger en dorst meer, kenden de zekerheid van voer met regelmaat, kregen respect van de ezelvrienden én voelden zich veilig op hun nieuwe plek. Dat maakte volgens mij voor hen een ontwikkeling mogelijk: het sociale contact. Zachtheid, nieuwsgierig, nabijheid, geduld, te vertalen als vriendschap en liefde bij mensen.

Vanaf die momenten moet ik er niet aan denken deze twee, ooit scharminkeltjes, te moeten missen. Ze liggen me nu na aan het hart: Anouk, dapper diertje. Zij wordt een dezer dagen moeder van een ezelveulen. En Teddy ontpopt zich als een teddybeer, heel aandoenlijk met haar kleine hoofdje en jammer genoeg ook met inspannings-astma. Allebei een rijke aanvulling in onze kudde!

Voor de coachschool zullen ze vast ook gauw slagen! Dank jullie wel, lieve Rose Marie, Wim en Rutger voor jullie bezoek aan ons: voor jullie geduld, borstelbeurten, de kilo’s wortels én de primeur van eerste intieme knuffelmomenten met Teddy!